OPRECHTE KRUIDEN? OPRECHT FRIES?

In 1864 stierf de wijnhandelaar Steven Joustra, waardoor zijn vrouw, de weduwe Anjenette Joustra-Reinders moest zoeken naar een nieuwe manier om de kost te verdienen. Dankzij haar connecties met de scheepsbemanning die langs haar huis voer, kwam ze in aanraking met de ‘Oprechte Maag-Kruiden’ van de apotheker en kruidenmenger Hendrik Beerenburg uit Amsterdam.

De bemanning mengde het kruidenmengsel met jenever en noemden het Beerenburg. Ze begon een stokerij onder de naam Wed. S. Joustra & Zn. om in haar levensonderhoud te voorzien. Na Anjenette’s pensionering nam haar schoonzoon Jan Huges de zaak over, waarna hij het leiderschap overdroeg aan zijn zoon Uko Hendrik Huges, die op zijn beurt de zaak aan zijn schoonzoon Jacob Sonnenberg gaf. Jacob zette de traditie voort door zijn zoon Jaap Sonnenberg het roer in handen te geven. Op dat moment wilden de erfgenamen van Hendrik Beerenburg stoppen met het mengen van de kruiden, en na lang onderhandelen kreeg Jaap Sonnenberg toestemming om een kruidenmengsel samen te stellen dat zo dicht mogelijk bij de Oprechte Maag-Kruiden van dokter Beerenburg kwam. Dit is uiteindelijk gelukt, en hij verwierf ook het alleenrecht op de naam Beerenburg.

Oprechte maagkruiden? 
Ja, de kruiden voor de maag zijn oprecht. Is het drankje ook oprecht Fries? Niet echt. Het enige Friese aan Beerenburg is de Weduwe Joustra, die volgens de originele receptuur met ‘oprechte maagkruiden’ Beerenburg mag produceren.

MAAGKRUIDEN

Een beerenburg is een kruidenbitter op basis van jenever, met een minimum alcoholpercentage van 30%. Herboristen weten dat bitter de smaak en helende inhoudsstof is voor de maag als het gaat om onder andere spijsverteringsvraagstukken.

Net als bij andere producenten is het recept van Weduwe Joustra niet openbaar. In totaal worden ongeveer 25 kruiden een maand lang getrokken op zachte jenever met 35% alcohol. Er is ook een versie met 32%. Daarnaast bestaat er een variant op basis van Korenwijn, die 1, 3, 5 of 10 jaar heeft liggen rijpen op eikenhouten vaten.

DE KRUIDEN

De kruiden die onder andere bij de productie van Beerenburg gebruikt worden:
Acer (Es-blad)
Angelica Archangelica (Engelwortel)
Artemisia (Alsem)
Acorus calamus (Kalmoes-wortel)
Centaurium pulchellum (Duizendguldenkruid)
Cnicus Benedictus (Gezegende distel)
Gentiana luttea (Gele Gentiaan-wortel)
Glycyrrhiza glabra (Zoethout-wortel)
Juniperus communis (Jeneverbes)
Laurus nobilis (Laurier-bes)
Oranjeschillen
Pimpinella anisum (Anijs)
Pterocarpus soyauxii (Rood sandelhout)
Salix alba (Wilg-bast)
Syzygium aromaticum (Kruidnagel)
Urtica (Brandnetel)

Veel herboristen zullen deze kruiden nog steeds herkennen en toepassen als heilzaam kruid voor de maag en ook andere spijsverteringsorganen.

BEERENBURG EN MEER

De Sjirurg Beerenburg voor “Strontskippers, trôbadoers en par rosmos’ heeft een zoetere smaak ten opzichte van de gewone Weduwe Joustra Beerenburg. Dit komt waarschijnlijk door het hogere alcoholpercentage (40%). Deze Beerenburg is gemaakt met de zelfde basisreceptuur aan kruiden, maar met een dubbele hoeveelheid. Hij is donkerder van kleur en sterker van smaak.

De Weduwe Joustra, als noodrantsoen in een vaccinatieflesje. Een echt medicijn 😉